Phát âm chuẩn từng câu là chưa đủ, bạn phải chú ý đến cả trọng âm, ngữ điệu hoặc cách nối âm để giao tiếp hiệu quả hơn.
Đôi lúc, bạn nghe một
giáo viên bản ngữ bình luận: "You should work on your pronunciation". Bạn về nhà và suy nghĩ rằng bản thân cần phải phát âm chuẩn hơn, có nghĩa là học về các âm trong tiếng Anh. Thế nhưng kể cả sau khi bạn học hết các âm, và phát âm rõ từng từ, tiếng Anh của bạn nghe vẫn khó hiểu. Tại sao vậy?
Trong quá trình giao tiếp, để nói rõ ràng hơn, nếu chỉ tập trung vào việc nói chuẩn từng từ là chưa đủ, và đôi khi khiến người nghe, đặc biệt là người bản xứ, cảm thấy khó hiểu. Nguyên nhân sâu xa do là người bản xứ có cách hiểu tiếng Anh khác hẳn với những ngôn ngữ khác. Cụ thể, họ nghe tập trung vào các từ mà bạn nói to và rõ hơn, và đặc biệt nhấn mạnh vào trọng âm các phần từ nhấn này, để nắm được nội dung ý mà bạn nói.
Tiếng Việt thì khác, khi giao tiếp chúng ta thường nhấn mạnh vào từng từ trong câu. Ví dụ: "Hôm qua em đi chơi với các bạn trong lớp". Chúng ta nghe hiểu câu tiếng Việt này bằng cách dồn sự chú ý vào các từ trong câu.
Mặt khác, với người sử dụng tiếng Anh, nếu phải phát âm câu này, họ sẽ có thể nhấn các từ in hoa sau: "HÔM QUA em đi CHƠI với các BẠN trong LỚP".
Đôi khi, chỉ cần nghe được chữ "hôm qua", "chơi", "bạn", "lớp" là người đối diện sẽ phán đoán được ý nghĩa của câu thoại trên. Với người Việt, nếu nói những câu này mạnh hay dài hơn bình thường, chắc chắn nghe sẽ không đúng ý nghĩa thể hiện. Đó là lý do vì sao khi
dạy tiếng Việt cho người nước ngoài, cái kiểu nói "lơ lớ" nhấn nhá của họ làm người Việt thấy vừa buồn cười vừa dễ thương.
Vì thé, nếu nói tiếng Anh mà chỉ chăm chăm phát âm rõ từng từ, bạn sẽ tự "chuốc" lấy các hệ lụy sau:
Đầu tiên, phát âm rất cực khổ và không thể tự tin hơn được. Khi muốn phát âm tự tin hơn (trong khi vẫn phải cố phát âm rõ từng từ), bạn tự lấy dây buộc mình bằng cách muốn phát âm thật nhanh, và tự nhận thấy là bạn không theo kịp khi nói. Chưa kể là khi phát âm quá nhanh như vậy, bạn có khả năng phát âm không rõ rất nhiều từ quan trọng.
Thứ hai, bạn sẽ trở thành khó hiểu hơn với người đối diện. Như đã nói, nếu bạn cố phát âm rõ từng từ trong câu, người nghe sẽ "căng tai" nghe vì không thể tập trung vào từ nào mà bạn muốn truyền tải. Khi nói bạn sẽ có xu hướng nói rời rạc. Những người nước ngoài gần như sẽ cảm nhận "mệt mỏi" khi phải nghe bạn phát âm tiếng Anh theo kiểu méo mó.
Thứ ba, bạn trở nên tự ti vì kỹ năng này của mình. Như vậy, hậu quả của việc phát âm vất vả từng từ mà người nghe vẫn phải thấy khá khó khăn khi nghe bạn phát âm, bạn sẽ cảm thấy dần dần thiếu tự tin.
Vì thế, học phát âm đừng chỉ học về âm, mà phải học về nhiều thành tố khác như "word stress" (nhấn vào âm nào trong từ), "rhythm" (nhấn vào từ nào trong câu), hay "intonation" (ngữ điệu đi lên hay xuống). Ngoài ra có phần khác như "connected speech" (nối âm) hay "reduction" (giảm âm) cũng cần để ý vì nó không những tiện lợi cho việc nói lưu loát mà còn giúp đạt hiệu quả khả năng nghe của bạn.
Tổng hợp